Một loại hình bất động sản mới nổi ở Việt Nam có thể đạt quy mô tỷ USD trong thập kỷ tới
Sự già hóa nhanh chóng của dân số Việt Nam đang tạo ra cơ hội đáng kể cho thị trường bất động sản, đặc biệt là trong lĩnh vực nhà ở và dịch vụ chăm sóc người cao tuổi.
Tốc độ:1x
Đua đầu tư bất động sản dưỡng lão
Mới đây, Tập đoàn Vingroup giới thiệu Vin New Horizon, đô thị hưu trí cao cấp quy mô 20-50 ha mỗi khu ở huyện Cần Giờ, TP.HCM. Khu đô thị dự kiến tích hợp nhà ở, y tế, chăm sóc - trị liệu, giải trí và học tập. Dự án gồm bệnh viện dưỡng lão 5 sao và các trung tâm chuyên sâu về tim mạch - thần kinh, cơ xương khớp - chuyển hóa, nội tiết - dinh dưỡng, sức khỏe tinh thần - giấc ngủ, phòng chống lão hóa, cùng hệ thống trị liệu và wellness.
Trước đó, doanh nghiệp này hợp tác với một tập đoàn y tế Nhật Bản để xây dựng trung tâm chăm sóc cao cấp tại Việt Nam, mô hình đã được triển khai ở một khu đô thị tại Hưng Yên.
Người cao tuổi tại một trung tâm dưỡng lão. Ảnh: VnExpress
Một doanh nghiệp khác Sun Group cũng triển khai mô hình chăm sóc sức khỏe người cao tuổi trong một khu đô thị 420ha tại Hà Nam. Một số doanh nghiệp khác cũng từng công bố kế hoạch phát triển mô hình khu nghỉ dưỡng hưu trí. Tuy nhiên, số lượng dự án chính thức ra mắt trên thị trường vẫn còn hạn chế.
Chia sẻ tại một báo cáo chuyên đề mới đây, ông Matthew Powell, Giám đốc Savills Hà Nội, cho biết thị trường chăm sóc người cao tuổi tại Việt Nam vẫn ở quy mô nhỏ nhưng đang mở rộng nhanh chóng, dự kiến sẽ tăng gấp đôi trong thập kỷ tới khi hàng triệu người bước vào tuổi nghỉ hưu.
Theo nghiên cứu sơ bộ của Savills Việt Nam, quy mô thị trường này được dự báo tăng từ 2,3 tỷ USD năm 2024 lên 3,6 tỷ USD vào năm 2032, tương ứng mức tăng trưởng kép hàng năm đến 5,81%.
“Các khu nghỉ dưỡng chăm sóc sức khỏe và nhà ở tích hợp dịch vụ y tế sẽ ngày càng được quan tâm khi người Việt chú trọng hơn đến sức khỏe tinh thần và lối sống bền vững”, ông Matthew Powell cho biết.
Số liệu của Tổng cục Thống kê Việt Nam cho thấy, Việt Nam sẽ trở thành nước có dân số già vào năm 2038 với tỷ lệ người trên 60 tuổi đạt 20,1%. Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc (UNFPA) dự báo đến năm 2050, hơn 1/6 dân số sẽ trên 65 tuổi.
Mặc dù nhu cầu gia tăng nhanh, hệ thống chăm sóc người cao tuổi tại Việt Nam vẫn chưa phát triển toàn diện. Phần lớn hoạt động chăm sóc hiện nay mang tính tự phát, thiếu đào tạo bài bản và rời rạc, trong khi khoảng trống về dịch vụ ngày càng lớn qua từng năm.
Theo UNFPA, tại Việt Nam 80% người cao tuổi có nhu cầu được chăm sóc tại nhà, nhưng chưa đến 30% xã, phường có câu lạc bộ hoặc nhóm hỗ trợ người cao tuổi; cả nước chỉ có dưới 100 trung tâm chăm sóc chuyên biệt.
Bên cạnh đó, nghề chăm sóc người cao tuổi vẫn chưa được công nhận chính thức trong hệ thống nghề nghiệp.
Các lựa chọn về nhà ở và dịch vụ cho người cao tuổi tại Việt Nam, bao gồm nhà ở, khu nghỉ dưỡng và cơ sở tích hợp chăm sóc sức khỏe, vẫn còn hạn chế. Đây là điểm khác biệt rõ rệt so với các thị trường như Singapore hay Nhật Bản - nơi bất động sản cho người cao tuổi đã trở thành nền công nghiệp tỷ đô. Trong khi Việt Nam hiện chỉ có một vài dự án thí điểm.
Bà Olivia Wood, Giám đốc Lotus Advisory Group Vietnam giải thích vì sao Việt Nam đang trở thành điểm đến hấp dẫn cho đầu tư vào lĩnh vực an cư – dưỡng lão. Dân số già hóa nhanh, số lượng người cao tuổi đông cùng khoảng cách lớn giữa nhu cầu thực tế và nguồn cung hiện tại đang tạo ra nhiều cơ hội để thị trường chăm sóc người cao tuổi phát triển.
Mô hình nào phù hợp cho Việt Nam?
Bà Emily Fell, Giám đốc Cấp cao bộ phận Living Sectors khu vực Châu Á - Thái Bình Dương, nhấn mạnh rằng Việt Nam có tiềm năng tăng trưởng lớn, nhưng để tận dụng cơ hội này, cần có một chiến lược phát triển riêng biệt.
Bà cho rằng Việt Nam nên kết hợp mô hình “lifestyle” từ Australia (như viện dưỡng lão công cộng, khu dân cư tích hợp) dành cho người cao tuổi tại các trung tâm đô thị, cùng với mô hình chăm sóc đặc biệt (care) kiểu Nhật để đáp ứng nhu cầu gia tăng về chăm sóc hỗ trợ.
Theo chuyên gia, Việt Nam đang trở thành điểm đến hấp dẫn cho đầu tư vào lĩnh vực an cư – dưỡng lão. Ảnh minh họa
Một yếu tố quan trọng không kém là chính sách. Các viện dưỡng lão công cộng cần có một khung pháp lý rõ ràng về quy hoạch và bảo vệ quyền lợi cho người cao tuổi, trong khi các mô hình chăm sóc đặc biệt cần có cơ chế thanh toán bền vững, có thể là bảo hiểm công hoặc tư nhân.
Bà cũng lưu ý rằng vốn đầu tư nên tập trung vào các tổ chức điều hành uy tín, chất lượng cao thay vì chỉ đầu tư vào các tòa nhà. Do đó, việc phát triển các tổ chức điều hành có năng lực và chất lượng là một ưu tiên hàng đầu tại Việt Nam.
Cuối cùng, Việt Nam có thể học hỏi từ mô hình của Singapore, nơi nhà ở cho người cao tuổi được tích hợp vào các dự án phức hợp đa chức năng. Mô hình này không chỉ tối ưu hóa đất đai mà còn hướng đến cộng đồng, đặc biệt phù hợp với môi trường đô thị đông đúc.
Trong một nhận định gần đây, Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS) đề cập đến loại hình bất động sản dưỡng lão bán trú, giải pháp dung hòa giữa truyền thống sống cùng gia đình và nhu cầu được chăm sóc chuyên nghiệp của người cao tuổi.
Theo VARS, trong bối cảnh già hóa dân số nhanh chóng, việc phát triển hệ thống nhà dưỡng lão bán trú sẽ là giải pháp phù hợp với điều kiện văn hóa, xã hội và kinh tế Việt Nam. Tuy nhiên các mô hình hiện tại mới chỉ đáp ứng cho một bộ phận nhỏ người cao tuổi ở khu vực đô thị.
Chính vì vậy, để mô hình này thực sự đi vào đời sống, ngoài các chính sách an sinh, kết hợp với bảo hiểm y tế để giảm bớt chi phí cho người cao tuổi, Nhà nước cần nghiên cứu và ban hành các chính sách ưu đãi quỹ đất, tín dụng cho các dự án dưỡng lão để khuyến khích doanh nghiệp tham gia phát triển phân khúc tiềm năng này.