Tốc độ:
1x
Xác định rõ danh mục sản phẩm
Văn phòng Chính phủ vừa ban hành Thông báo số 584/TB-VPCP truyền đạt kết luận của Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà tại cuộc họp về dự thảo Nghị định quy định việc giao nhiệm vụ, đặt hàng và tiêu chí lựa chọn doanh nghiệp Việt Nam cung cấp hàng hóa, dịch vụ công nghiệp đường sắt.
Mục tiêu của Nghị định nhằm cụ thể hóa chiến lược phát triển ngành công nghiệp đường sắt hiện đại, đồng bộ, bền vững, có trọng tâm, trọng điểm, từng bước tự chủ trong bảo trì, sản xuất một số loại phương tiện, vật tư, trang thiết bị cho hệ thống đường sắt đô thị, đường sắt quốc gia (bao gồm cả đường sắt tốc độ cao).
Phó Thủ tướng chỉ đạo Bộ Xây dựng tiếp tục rà soát, nghiên cứu, hoàn thiện Nghị định trình Chính phủ ban hành theo quy định; đối với một số cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt trong đặt hàng, giao nhiệm vụ (cho cả doanh nghiệp Nhà nước và doanh nghiệp tư nhân trong nước) cần được báo cáo Đảng ủy Chính phủ để trình Bộ Chính trị cho chủ trương trước khi Chính phủ thông qua và ban hành Nghị định.
Cần rà soát kỹ các yếu tố năng lực, kinh nghiệm, tài chính, cơ sở vật chất và chất lượng sản phẩm, chi phí và giá thành của doanh nghiệp tham gia các dự án đường sắt
Trong đó, Phó Thủ tướng lưu ý một số nội dung sau:
Về phạm vi điều chỉnh: Nghiên cứu đưa danh mục dịch vụ, hàng hóa công nghiệp đường sắt được giao nhiệm vụ đặt hàng đang dự kiến trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định riêng vào trong Nghị định để thuận tiện quá trình triển khai, áp dụng.
Phó Thủ tướng yêu cầu cần xác định rõ danh mục sản phẩm trọng tâm, không dàn trải, tập trung vào các lĩnh vực then chốt của ngành công nghiệp đường sắt, ưu tiên đặt hàng các sản phẩm công nghệ cao, kỹ thuật mới, hiện đại liên quan đến đường sắt tốc độ cao trong nước chưa thể cung cấp, sản xuất để từng bước tiếp cận, tự chủ về công nghệ.
Tiêu chí lựa chọn doanh nghiệp Việt Nam trong cơ chế đặt hàng, giao nhiệm vụ
Về tiêu chí lựa chọn doanh nghiệp: Cần rà soát kỹ các yếu tố năng lực, kinh nghiệm, tài chính, nhân sự, cơ sở vật chất và chất lượng sản phẩm, chi phí và giá thành bảo đảm tính khả thi, phù hợp với năng lực thực tiễn của các doanh nghiệp trong nước.
Đồng thời cần nghiên cứu bổ sung các tiêu chí yêu cầu các doanh nghiệp tham gia phải có kế hoạch chuyển giao công nghệ cụ thể, cam kết có lộ trình tỷ lệ nội địa hóa tăng dần theo thời gian, ưu tiên các doanh nghiệp có viện nghiên cứu, đội ngũ kỹ sư, năng lực thiết kế - chế tạo...
Về các cơ chế, chính sách ưu đãi: Phó Thủ tướng yêu cầu cần nghiên cứu thêm các chính sách ưu đãi vượt trội hơn nữa để hỗ trợ doanh nghiệp trong quá trình nghiên cứu, chuyển giao công nghệ, đào tạo nhân lực, xây dựng các viện nghiên cứu, phòng thí nghiệm như các cơ chế bảo lãnh, bảo đảm tạo niềm tin cho các doanh nghiệp tham gia cung cấp dịch vụ, Nhà nước cam kết thị trường tiêu thụ ổn định cho các sản phẩm được đặt hàng, có cơ chế đặt hàng lâu dài với các doanh nghiệp đã tham gia cung cấp dịch vụ đạt yêu cầu.
Công bố danh mục và tiêu chí rõ ràng, thành lập hội đồng thẩm định lựa chọn doanh nghiệp bảo đảm minh bạch, pháp lý chặt chẽ trong quá trình đặt hàng, giao nhiệm vụ.
Về chủ thể đặt hàng, giao nhiệm vụ: Phó Thủ tướng giao Bộ Xây dựng tiếp tục rà soát, nghiên cứu quy định chủ thể đặt hàng, giao nhiệm vụ trong dự thảo Nghị định bảo đảm khả thi, phù hợp thực tiễn, đồng bộ, hiệu quả, tránh tình trạng dàn trải, cung vượt quá cầu gây lãng phí nguồn lực xã hội.
Trong đó, cần nghiên cứu phương thức đặc thù, đặc biệt, chủ thể, thời gian và tiêu chí để lựa chọn doanh nghiệp Việt Nam, tổ chức đặt hàng, giao nhiệm vụ để các doanh nghiệp có thể chủ động đầu tư xây dựng, mua sắm dây chuyền công nghệ, thiết bị... để sản xuất đảm bảo có được các sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ cung cấp phù hợp ngay với tiến độ đầu tư xây dựng các dự án đường sắt cũng như trong quá trình vận hành khai thác (bảo hành, bảo trì, sửa chữa lớn, nhỏ).
Căn cứ thống kê, tổng hợp và đánh giá khả năng nhận chuyển giao công nghệ, phát triển sản xuất trong nước (năng lực, khả năng phát triển của các doanh nghiệp trong nước) và nhu cầu, quy mô thị trường đầu ra của ngành đường sắt để để xuất được các cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt về đặt hàng, giao nhiệm vụ cho cả doanh nghiệp Nhà nước và doanh nghiệp tư nhân trong nước, tránh việc đầu tư dàn trải, lãng phí nguồn lực và tránh việc sản xuất các sản phẩm, dịch vụ, hàng hóa dư thừa.
Bộ Xây dựng hoàn thiện dự thảo Nghị định trình Chính phủ ban hành trước ngày 31/10/2025.
Sau khi Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, hàng loạt tập đoàn lớn như Vingroup, Thaco, Hòa Phát… đã chủ động nghiên cứu, phát triển các thiết bị quan trọng phục vụ dự án này.
Đơn cử, Hòa Phát nghiên cứu sản xuất ray tàu, trong khi Thaco mong muốn chế tạo toa tàu. Mới đây, Vingroup cũng đã thành lập VinMetal, dự kiến xây dựng tổ hợp thép 5 triệu tấn/năm trong giai đoạn 1. Mục tiêu là sản xuất thép ray phục vụ chính cho tuyến đường sắt tốc độ cao, đồng thời cung ứng cho các dự án đường sắt khác trên cả nước.
Tại Hội nghị gặp mặt đại diện doanh nghiệp, doanh nhân tiêu biểu mới đây, Chủ tịch Tập đoàn Hòa Phát Trần Đình Long bày tỏ mong muốn tinh thần thực hiện Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân sẽ được đẩy nhanh hơn nữa, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho doanh nghiệp.
Ông Long đề nghị khi doanh nghiệp gửi các văn bản kiến nghị, mong Chính phủ, các bộ, ngành xem xét và giải quyết nhanh hơn, để không lỡ nhịp cơ hội phát triển.
Theo Chủ tịch Hòa Phát, với những sản phẩm trong nước đã sản xuất được, đáp ứng đủ nhu cầu, các dự án, chương trình đầu tư của Nhà nước sẽ đặc biệt ưu tiên sử dụng hàng nội địa. Đây vừa là cách hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam, vừa là hành động cụ thể thực hiện chủ trương “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”.
Thúy Hà
