Tốc độ:
1x
(QK7 Online) - Kỳ 1: Tư tưởng Hồ Chí Minh về đạo đức cách mạng nói chung và đạo đức cách mạng của người cán bộ, đảng viên trong quân đội nói riêng là một bộ phận nổi bật trong toàn bộ hệ thống tư tưởng của Người. Những giá trị tư tưởng đạo đức của Người được biểu hiện sinh động thông qua các bài viết, bài nói ngắn gọn, dễ hiểu, phù hợp với giá trị đạo đức phương Đông và truyền thống của dân tộc. Đặc biệt, Hồ Chí Minh chính là hiện thân mẫu mực và là tấm gương sáng ngời về đạo đức cách mạng. Nghiên cứu, tìm hiểu để có nhận thức đúng đắn, sâu sắc, toàn diện về đạo đức cách mạng theo tư tưởng Hồ Chí Minh là vấn đề có giá trị lý luận và thực tiễn to lớn, điều đó càng có ý nghĩa hệ trọng trong giai đoạn hiện nay toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta đang đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.
Trong suốt cuộc đời hoạt động cách mạng, Hồ Chí Minh luôn quan tâm và đề cao vai trò của đạo đức cách mạng. Từ những năm hai mươi của thế kỷ XX, Hồ Chí Minh đã gắn việc truyền bá chủ nghĩa Mác - Lênin với giáo dục đạo đức cách mạng trong công tác đào tạo cán bộ. Trong tác phẩm “Đường Kách mệnh”, tác phẩm đặt nền móng lý luận xây dựng đảng của Đảng ta, Hồ Chí Minh đặt lên hàng đầu nhiệm vụ giáo dục đạo đức cách mạng. Tác phẩm bao gồm 15 đề mục, thì “Tư cách một người cách mệnh” được đặt ở mục thứ nhất. Người đã nêu lên 23 điều về tư cách của người cách mạng với ba mối quan hệ: Tự mình, đối với người, đối với công việc. Người coi đó là bài học “nhập môn”, là điều kiện không thể thiếu nếu muốn trở thành người cách mạng chân chính. Có thể khẳng định rằng, Hồ Chí Minh là một trong những lãnh tụ dân tộc và giai cấp bàn đến vấn đề đạo đức nhiều nhất. Người có nhiều bài viết, bài nói về vấn đề đạo đức cách mạng. Trong bản “Di chúc” thiêng liêng trước lúc đi xa về cõi vĩnh hằng, Người căn dặn: “Đảng ta là một đảng cầm quyền. Mỗi đảng viên và cán bộ phải thật sự thấm nhuần đạo đức cách mạng, thật sự cần kiệm liêm chính, chí công vô tư. Phải giữ gìn Đảng ta thật trong sạch, phải xứng đáng là người lãnh đạo, là người đầy tớ thật trung thành của Nhân dân”.
Người coi đạo đức cách mạng là cái gốc, là nền tảng phẩm chất của cán bộ, đảng viên, của người cách mạng, là cơ sở để hoàn thành mọi nhiệm vụ. Người nói: “Cũng như sông thì có nguồn mới có nước, không có nguồn thì sông cạn. Cây phải có gốc, không có gốc thì cây héo. Người cách mạng phải có đạo đức, không có đạo đức thì dù tài giỏi đến mấy cũng không lãnh đạo được nhân dân”. Theo Hồ Chí Minh, người cán bộ, đảng viên nếu không có đạo đức cách mạng thì không thể làm tròn nhiệm vụ của mình, không thể lãnh đạo được nhân dân. Đối với đội ngũ cán bộ, đảng viên trong quân đội, đạo đức cách mạng là nền tảng sức mạnh để hoàn thành mọi nhiệm vụ. Người chỉ rõ: “Một người cán bộ tốt phải có đạo đức cách mạng. Quân sự giỏi song nếu không có đạo đức cách mạng thì khó thành công”. Người cán bộ, đảng viên có phẩm chất đạo đức tốt là tấm gương sáng cho quần chúng học tập, noi theo. Từ đó có thể tập hợp đông đảo quần chúng đoàn kết, thống nhất ý chí và hành động, vượt qua khó khăn, hoàn thành tốt nhiệm vụ.
Quan niệm của Hồ Chí Minh về đạo đức cách mạng ngắn gọn, dễ hiểu, dễ nhớ, rất gần với đời sống hiện thực. Tiếp cận ở nhiều góc độ khác nhau, Hồ Chí Minh đưa ra nhiều khái niệm về đạo đức cách mạng. Từ khái niệm ngắn gọn, cô đọng, đặc trưng nhất đến khái niệm đầy đủ. Người không viết những tác phẩm đồ sộ về đạo đức cách mạng và đạo đức của người cán bộ, đảng viên trong quân đội, mà bằng những bài nói, bài viết ngắn gọn, súc tích. Người viết: “Nói tóm tắt, thì đạo đức cách mạng là: Quyết tâm suốt đời đấu tranh cho Đảng, cho cách mạng. Đó là điều chủ chốt nhất”. Điều này thể hiện rõ phong cách viết và nói của Người, không dùng những lời hoa mỹ, khái niệm trừu tượng, mà dùng những từ ngữ dễ hiểu, dễ nhớ, gần gũi với đời thường để viết và nói về đạo đức cách mạng. Tác phẩm: “Nâng cao đạo đức cách mạng quét sạch chủ nghĩa cá nhân” vẻn vẹn 3 trang. Bản “Di chúc” thiêng liêng cũng chưa đầy 6 trang giấy khổ nhỏ. Nhiều bài nói, bài viết khác về đạo đức cách mạng của Người không quá 20 trang. Người dùng hình ảnh sông, nước; cây cối; bốn mùa; người gánh vật nặng .v..v để diễn tả vai trò của đạo đức. Cách diễn đạt này ai đọc cũng đều dễ hiểu, dễ nhớ, dễ thực hiện.
Đề cập đến đạo đức cách mạng, Hồ Chí Minh luôn đặt đức và tài trong quan hệ mật thiết với nhau, tác động lẫn nhau tạo nên phẩm chất toàn vẹn của người cán bộ, đảng viên. Đó là biện chứng Mác-xít trong quan niệm về đạo đức của Hồ Chí Minh. Trong khi nhấn đạo đức là gốc, Hồ Chí Minh không hề xem nhẹ hoặc tách rời tài năng. Người cán bộ, đảng viên phải có đầy đủ đức, tài thì mới hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ. Người nói: “Có tài mà không có đức vô dụng lại có hại, không lãnh đạo được nhân dân”... “Nếu đức mỏng mà ở ngôi cao chỉ trở thành con lừa”... “Có đức mà không có tài thì làm việc gì cũng khó, như ông bụt ngồi trong chùa, không giúp ích gì được cho ai”. “Có tài mà không có đức là hỏng, có đức mà chỉ i tờ thì dạy thế nào? Đức phải có trước tài”.
Một trong những điểm độc đáo trong tư tưởng Hồ Chí Minh về đạo đức cách mạng, đó là sự hoà quyện giữa tính chính trị, tính nhân văn và văn hoá sâu đậm. Tính chính trị trong đạo đức cách mạng Hồ Chí Minh chính là nhằm hiện thực hoá mục tiêu, lý tưởng của Đảng, một lòng, một dạ phục vụ giai cấp công nhân và nhân dân lao động, phục vụ Tổ quốc và dân tộc. Đó là thực hiện thắng lợi đường lối chính trị của Đảng: Độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội. Người viết: “Đạo đức cách mạng là ra sức phấn đấu thực hiện mục tiêu của Đảng, hết sức trung thành phục vụ giai cấp công nhân và nhân dân lao động, tuyệt đối không thể lừng chừng”. Tính văn hóa trong đạo đức cách mạng Hồ Chí Minh thể hiện ở việc xây dựng, vun trồng những giá trị tốt đẹp, cao cả trong mỗi cán bộ, đảng viên. Tính nhân văn trong đạo đức cách mạng Hồ Chí Minh thể hiện ở tình yêu thương con người, đồng chí, đồng đội, đồng bào và nhân loại cần lao. Sống có tình, có nghĩa. Người nói: “Hiểu chủ nghĩa Mác - Lênin là phải sống với nhau có tình có nghĩa. Nếu thuộc bao nhiêu sách mà sống không có tình có nghĩa thì sao gọi là hiểu chủ nghĩa Mác - Lênin được”. Sinh thời, Hồ Chí Minh đã dành trọn vẹn tình cảm cho nhân dân Việt Nam, từ các cụ già, thanh thiếu niên, nhi đồng, phụ nữ, bộ đội, đến các vị chức sắc và đồng bào theo các tôn giáo khác nhau. Lòng nhân ái như trời biển của Người đối với nhân dân và các dân tộc bị áp bức trên toàn thế giới, đối với đồng chí và bạn bè quốc tế là mẫu mực của tình yêu thương con người. Người thức trắng đêm không ngủ, vì thương đoàn dân công ngủ ngoài rừng, thương người chiến sĩ đứng gác biên cương gió lạnh thấu xương. Khi thấy bộ đội trực chiến thiếu nước uống, Người chỉ thị cho chỉ huy các cấp phải lo nước uống cho bộ đội, đồng thời, Người dùng hết tiền tiết kiệm của mình để Bộ đội Phòng không đủ nước uống trong các ca trực. Thượng toạ Thích Từ Hạnh viết: “Dưới con mắt người tu hành và Phật tử chúng tôi thì Bác Hồ chính là một vị Bồ Tát”. Gi. Xtenxơn - nhà sử học Mỹ đã viết về Hồ Chí Minh với những lời tôn kính: “Hồ Chí Minh là nhân cách của thời đại... Dân tộc Việt Nam mãi mãi tự hào về Hồ Chí Minh; nền văn minh nhân loại của thế kỷ XX này tự hào có một vĩ nhân cả thế giới phong tặng anh hùng giải phóng dân tộc và danh nhân văn hoá kiệt xuất. Hồ Chí Minh mãi mãi là tấm gương sáng về nhân cách của một con người cho mọi thế hệ tiếp sau noi theo”.
Trong suốt cuộc đời hoạt động cách mạng, Hồ Chí Minh luôn quan tâm và đề cao vai trò của đạo đức cách mạng. Từ những năm hai mươi của thế kỷ XX, Hồ Chí Minh đã gắn việc truyền bá chủ nghĩa Mác - Lênin với giáo dục đạo đức cách mạng trong công tác đào tạo cán bộ. Trong tác phẩm “Đường Kách mệnh”, tác phẩm đặt nền móng lý luận xây dựng đảng của Đảng ta, Hồ Chí Minh đặt lên hàng đầu nhiệm vụ giáo dục đạo đức cách mạng. Tác phẩm bao gồm 15 đề mục, thì “Tư cách một người cách mệnh” được đặt ở mục thứ nhất. Người đã nêu lên 23 điều về tư cách của người cách mạng với ba mối quan hệ: Tự mình, đối với người, đối với công việc. Người coi đó là bài học “nhập môn”, là điều kiện không thể thiếu nếu muốn trở thành người cách mạng chân chính. Có thể khẳng định rằng, Hồ Chí Minh là một trong những lãnh tụ dân tộc và giai cấp bàn đến vấn đề đạo đức nhiều nhất. Người có nhiều bài viết, bài nói về vấn đề đạo đức cách mạng. Trong bản “Di chúc” thiêng liêng trước lúc đi xa về cõi vĩnh hằng, Người căn dặn: “Đảng ta là một đảng cầm quyền. Mỗi đảng viên và cán bộ phải thật sự thấm nhuần đạo đức cách mạng, thật sự cần kiệm liêm chính, chí công vô tư. Phải giữ gìn Đảng ta thật trong sạch, phải xứng đáng là người lãnh đạo, là người đầy tớ thật trung thành của Nhân dân”.
Người coi đạo đức cách mạng là cái gốc, là nền tảng phẩm chất của cán bộ, đảng viên, của người cách mạng, là cơ sở để hoàn thành mọi nhiệm vụ. Người nói: “Cũng như sông thì có nguồn mới có nước, không có nguồn thì sông cạn. Cây phải có gốc, không có gốc thì cây héo. Người cách mạng phải có đạo đức, không có đạo đức thì dù tài giỏi đến mấy cũng không lãnh đạo được nhân dân”. Theo Hồ Chí Minh, người cán bộ, đảng viên nếu không có đạo đức cách mạng thì không thể làm tròn nhiệm vụ của mình, không thể lãnh đạo được nhân dân. Đối với đội ngũ cán bộ, đảng viên trong quân đội, đạo đức cách mạng là nền tảng sức mạnh để hoàn thành mọi nhiệm vụ. Người chỉ rõ: “Một người cán bộ tốt phải có đạo đức cách mạng. Quân sự giỏi song nếu không có đạo đức cách mạng thì khó thành công”. Người cán bộ, đảng viên có phẩm chất đạo đức tốt là tấm gương sáng cho quần chúng học tập, noi theo. Từ đó có thể tập hợp đông đảo quần chúng đoàn kết, thống nhất ý chí và hành động, vượt qua khó khăn, hoàn thành tốt nhiệm vụ.
Quan niệm của Hồ Chí Minh về đạo đức cách mạng ngắn gọn, dễ hiểu, dễ nhớ, rất gần với đời sống hiện thực. Tiếp cận ở nhiều góc độ khác nhau, Hồ Chí Minh đưa ra nhiều khái niệm về đạo đức cách mạng. Từ khái niệm ngắn gọn, cô đọng, đặc trưng nhất đến khái niệm đầy đủ. Người không viết những tác phẩm đồ sộ về đạo đức cách mạng và đạo đức của người cán bộ, đảng viên trong quân đội, mà bằng những bài nói, bài viết ngắn gọn, súc tích. Người viết: “Nói tóm tắt, thì đạo đức cách mạng là: Quyết tâm suốt đời đấu tranh cho Đảng, cho cách mạng. Đó là điều chủ chốt nhất”. Điều này thể hiện rõ phong cách viết và nói của Người, không dùng những lời hoa mỹ, khái niệm trừu tượng, mà dùng những từ ngữ dễ hiểu, dễ nhớ, gần gũi với đời thường để viết và nói về đạo đức cách mạng. Tác phẩm: “Nâng cao đạo đức cách mạng quét sạch chủ nghĩa cá nhân” vẻn vẹn 3 trang. Bản “Di chúc” thiêng liêng cũng chưa đầy 6 trang giấy khổ nhỏ. Nhiều bài nói, bài viết khác về đạo đức cách mạng của Người không quá 20 trang. Người dùng hình ảnh sông, nước; cây cối; bốn mùa; người gánh vật nặng .v..v để diễn tả vai trò của đạo đức. Cách diễn đạt này ai đọc cũng đều dễ hiểu, dễ nhớ, dễ thực hiện.
Đề cập đến đạo đức cách mạng, Hồ Chí Minh luôn đặt đức và tài trong quan hệ mật thiết với nhau, tác động lẫn nhau tạo nên phẩm chất toàn vẹn của người cán bộ, đảng viên. Đó là biện chứng Mác-xít trong quan niệm về đạo đức của Hồ Chí Minh. Trong khi nhấn đạo đức là gốc, Hồ Chí Minh không hề xem nhẹ hoặc tách rời tài năng. Người cán bộ, đảng viên phải có đầy đủ đức, tài thì mới hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ. Người nói: “Có tài mà không có đức vô dụng lại có hại, không lãnh đạo được nhân dân”... “Nếu đức mỏng mà ở ngôi cao chỉ trở thành con lừa”... “Có đức mà không có tài thì làm việc gì cũng khó, như ông bụt ngồi trong chùa, không giúp ích gì được cho ai”. “Có tài mà không có đức là hỏng, có đức mà chỉ i tờ thì dạy thế nào? Đức phải có trước tài”.
Một trong những điểm độc đáo trong tư tưởng Hồ Chí Minh về đạo đức cách mạng, đó là sự hoà quyện giữa tính chính trị, tính nhân văn và văn hoá sâu đậm. Tính chính trị trong đạo đức cách mạng Hồ Chí Minh chính là nhằm hiện thực hoá mục tiêu, lý tưởng của Đảng, một lòng, một dạ phục vụ giai cấp công nhân và nhân dân lao động, phục vụ Tổ quốc và dân tộc. Đó là thực hiện thắng lợi đường lối chính trị của Đảng: Độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội. Người viết: “Đạo đức cách mạng là ra sức phấn đấu thực hiện mục tiêu của Đảng, hết sức trung thành phục vụ giai cấp công nhân và nhân dân lao động, tuyệt đối không thể lừng chừng”. Tính văn hóa trong đạo đức cách mạng Hồ Chí Minh thể hiện ở việc xây dựng, vun trồng những giá trị tốt đẹp, cao cả trong mỗi cán bộ, đảng viên. Tính nhân văn trong đạo đức cách mạng Hồ Chí Minh thể hiện ở tình yêu thương con người, đồng chí, đồng đội, đồng bào và nhân loại cần lao. Sống có tình, có nghĩa. Người nói: “Hiểu chủ nghĩa Mác - Lênin là phải sống với nhau có tình có nghĩa. Nếu thuộc bao nhiêu sách mà sống không có tình có nghĩa thì sao gọi là hiểu chủ nghĩa Mác - Lênin được”. Sinh thời, Hồ Chí Minh đã dành trọn vẹn tình cảm cho nhân dân Việt Nam, từ các cụ già, thanh thiếu niên, nhi đồng, phụ nữ, bộ đội, đến các vị chức sắc và đồng bào theo các tôn giáo khác nhau. Lòng nhân ái như trời biển của Người đối với nhân dân và các dân tộc bị áp bức trên toàn thế giới, đối với đồng chí và bạn bè quốc tế là mẫu mực của tình yêu thương con người. Người thức trắng đêm không ngủ, vì thương đoàn dân công ngủ ngoài rừng, thương người chiến sĩ đứng gác biên cương gió lạnh thấu xương. Khi thấy bộ đội trực chiến thiếu nước uống, Người chỉ thị cho chỉ huy các cấp phải lo nước uống cho bộ đội, đồng thời, Người dùng hết tiền tiết kiệm của mình để Bộ đội Phòng không đủ nước uống trong các ca trực. Thượng toạ Thích Từ Hạnh viết: “Dưới con mắt người tu hành và Phật tử chúng tôi thì Bác Hồ chính là một vị Bồ Tát”. Gi. Xtenxơn - nhà sử học Mỹ đã viết về Hồ Chí Minh với những lời tôn kính: “Hồ Chí Minh là nhân cách của thời đại... Dân tộc Việt Nam mãi mãi tự hào về Hồ Chí Minh; nền văn minh nhân loại của thế kỷ XX này tự hào có một vĩ nhân cả thế giới phong tặng anh hùng giải phóng dân tộc và danh nhân văn hoá kiệt xuất. Hồ Chí Minh mãi mãi là tấm gương sáng về nhân cách của một con người cho mọi thế hệ tiếp sau noi theo”.
Đại tá Nguyễn Công Sơn
Phó Chủ nhiệm Chính trị Quân khu 7
Phó Chủ nhiệm Chính trị Quân khu 7
.jpg)
